He āhua rite ki te hoki ki te kāinga

News

He āhua rite ki te hoki ki te kāinga

Whiringa-ā-nuku 27, 2020 | 5 min read

Neke atu i te 20 tau ia e mahia ana i roto i ngā rāngai mātauranga matua, hauora me te rangahau i Aotearoa me Ahitereiria, ā, ko te mātauranga tētahi kaupapa matua o ngā mahi a Angela. Nō nā tata nei, i mahi ia i te Poari Hauora ā-Rohe o Tāmaki Makaurau, i Wintec i mua atu i tērā, ā, kei reira te tari matua o Te Pūkenga ināianei, koia anō te wāhi mahi hou mō Angela hei Kaiwhakahaere Mātāmua Tuarua, He Tukunga Auaha.

“Anō te pai kia hoki anō ki te rāngai mātauranga ahumahinga,” tā Angela kī, ‘kei te anga whakamua ki ngā mea ka tutukingia i runga te mahi ngātahi puta noa i te kōtuinga tukunga.”

Whakahīhī ana a Anglela me te  maumahara ki onā rā i Wintec.

“I mahi au me tētahi tīma pai rawa, me ōna tāngata pūmanawa anō hei whakatū i te Kura Kōmiri i Wintec i 2018 – te whakakao mai i ngā pūkenga rerekē mō te whakaanga hāpori, te whakarite whakaakoranga, te ako wāhi-mahi, te tautoko ākonga, te reo me ngā tikanga Māori, me te kōmiri hoki. Tūturu he mahitahi tēnei me ngā hapori, ngā kaitukumahi i te rohe o te Puku o te Ika. Ko te whakaakoranga kōmiri tuatahi tērā i whakamanatia i Aotearoa i roto i ngā tau 45 kua hipa, ka mutu he wā whakahīhī tērā mō mātou i te tīmatanga o te hunga tauira tuatahi i 2019.

“i tērā wiki nāku taku tamāhine i hari ki tētahi kaikōmiri i te wharanga o tōna turi, ā, he oranga ngākau tērā kia kite i tētahi o ā mātou tauira e mahi ana.

I te mahi ia i te taha o tana kaiwhakahaere haumanu, me te aha he pai hoki te tautoko i tēnei tauira i roto i te ako wāhi-mahi, ā, he wheako tino rawe ia meneti o tēnei wheako ōna.”

Nātemea kua oti i a ia te tuku auahatanga pūmātauranga nunui, te mahitahi me ngā ākonga, ngā ahumahi, ngā kaitukumahi, ngā kairangahau, ngā hapori, iwi, marae, kaitātaki Pasifika me ngā kaituku akoranga i ngā tau ki mua, kua rite a Angela mō ngā wero nui, arā, te whakahāngai i te tukunga akoranga mō te mea 35 o ngā kaituku mātauranga nui rawa o te ao.

“Ki au nei ko te mānuka nui rawa hei kawe ake māku ko te waihanga i tētahi pūnaha mātauranga ahumahinga tōkeke. Kāore kau he mea pēnei i te mātauranga tino kounga tōkeke kore, ā, kua waihangatia te pūnaha o tēnei wā kia rerekē ngā huanga mātauranga o ngāi Māori, me te aha, kāore tēnei āhutanga e tika ana.

Mōhio tonu a Angela mā te mahitahi, mā te whakaaro pai ka taea te taumata o te hiranga.

“Nā, ko te tino hiahia ko te panoni ā-pūnaha me te whai huarahi e mātua whakarite kia tika, kia hāngai ngā mahi katoa a Te Pūkengaki te horopaki tikanga rua o Aotearoa. Kei a tātou ngā tauira pai rawa o te mahi e rata ana ki te ahurea o tēnā, o tēnā, me te pūkengatanga mīharo kei te kōtuinga whānui, ā, koinei tētahi o ngā painga nui o te whakatū i tētahi kōtuinga tukunga, whakahonohono, tino kounga i runga i te whakaaro kotahi.

Mō Angela, ko ngā hua o te mahi tōna ake utu mō Aotearoa whānui, me ia tāngata takitahi, ngā whānau me ngā hapori o Aotearoa.

“He mea nui whakahirahira kia hauora, kia ngangahau hoki Te Pūkenga kia whai a Aotearoa tētahi pūnaha mātauranga e tutuki ai ngā hiahia pūkenga o te āpōpō. E tohu mai ana tō mātou ingoa hou o Te Pūkenga i tō mātou haerenga hei rāngai mātauranga ahumahinga kotahi. Me kī he rite ki te kōtuku rerenga tahi, tēnei kaupapa kia mahitahi tātou kia pai ake ngā hua mō ngā tāngata katoa i roto i te rāngai.”