Te tauira whakahaere me te wāhi ki ngā kaitukumahi

News

Te tauira whakahaere me te wāhi ki ngā kaitukumahi

Kohitātea 6, 2021 | 6 min read

I ngā rā mātāmua o Tīhema, i tū te hui awheawhe tuatahi mō te wheako kaitukumahi ki Te Whanganui-a-Tara. I hui ngā kaitohutohu whakangungu me ngā mātanga rāngai mai i ngā ITO Whakawhitinga me ngā āpitihanga Te Pūkenga ki te whakawhiti kōrero, whakaaro hoki mō ngā wheako me ngā āhuatanga o te pūnaha mātauranga ahumahinga me te whakangungu kua pā mai ki ngā kaitaukumahi kei ngā rāngai hanganga, whakanao, mataaro, whakariterite hoki.

He kaupapa nui rawa te whai kia pohewa anō i te pūnaha mātauranga ahumahinga me te whakangungu, ā, he mea tino whaitake kia puta te reo o te hunga e whai pānga ana ki te tukanga whakaumu – arā ko ngā kaitukumahi, ngā pakihi me ngā ahumahi.

I ia tau ko tōna 65,000 tāura tērā e puta ana mai i te kōtuinga whānui o Te Pūkenga ki te whakatutuki i ngā hiahia o ngā pakihi puta noa i Aotearoa. Taka rawa ki 2022, ka mahi tahi mātou me ngā kaitukumahi 35,000 ki te tuku whakangungu i roto i te wāhi mahi.

I ngā wiki tata kua taha ake, ko te tīma mahi tauira whakahaere tērā e whakarite ana i te huarahi me te rōpū hoahoa ngātahi, me ngā rōpū tohutohu hei tautoko i te tukanga. Ko te whāinga matua o taua kaupapa ko te whakaputa mahere hei kaupapa pakihi e whakaatu ana he aha tā Te Pūkenga hei whakauku i ngā whakaakoranga, hei waihanga hoki i tētahi pūnaha mātauranga ahumahinga whakahonohono, mauroa hoki e pai ake ai te hauora o ngā tāngata katoa o Aotearoa, e tautoko hoki i te ōhanga tipu, whaihua hoki mō te katoa.

Hei hāpai i te tipu o ngā whakaaro, ka whai wāhi te tīma hoahoa ngātahi me ngā rōpū tohutohu ki te whānuitanga o ngā kitenga rangahau me ngā mōhiohio. Koia tērā i kohikohia i te wā o te Whakahoutanga o te Mātauranga Ahumahinga, me tērā e mahia ana i tēnei wā, hei taonga whakaaro anō mō te tukanga hoahoa ngātahi.

“E rua ngā mahi rangahau e tino whaihua ana mō te tukanga hoahoa ngātahi ko tērā mō te Ākonga hei Pūtake i mahia i ngā marama e rua kua taha ake me ngā kōrero kaitukumahi kei te mahia i tēnei wā tonu,” te kī a Max Adler, kaiārahi ratonga, hoahoa hoki o EY mō te kaupapa tauira whakahaere.

“Kia mārama pū he aha ngā taupā, ngā mea hāpai me ngā wawata o ngā kaitukumahi, arā, ko rātou kei te mahi i roto i te pūnaha mātauranga ahumahinga me te whakangungu me ērā kāore anō kia pērā, mā tērā e āwhina i a mātou ki te hoahoa i tētahi otinga e tutuki ai ō rātou hiahia ake,” tā Max anō.

Katoa, e toru ngā awheawhe kanohi ki te kanohi ka whakahaeretia hei kohikohi mōhiohio mai i ngā ITO Whakawhiti me ngā kaimahi āpitihanga e tautoko ana i ngā kaitukumahi. Mai i ā rātou kōrero ka hangā tētahi huinga kōrero kaitukumahi, ā, ka riro mā te hunga kaitukumahi anō ērā kōrero e whakamātau, e whakamana hoki.

“Ka whakaanga whānui mātou ki ngā kaitukumahi me ngā rōpū tohutohu. Ka whakatītinatia rātou ki te pātai, ki te waihanga mōhiotanga hoki mō mātou me te whakamātau anō hoki i ngā āhuatanga ka whanakehia e te tīma hoahoa ngātahi. Ka mahitahi te tīma hoahoa ngātahi me ngā rōpū tohutohu kia puta mai te hoahoa tuatahi. Kātahi ka tukua mā tēnei ki ngā rohe kia oti mai tētahi hoahoa āmiki,” te kī a Max.

Arā ngā huarahi ka wātea ki ngā kaitukumahi, ngā pakihi me ngā ahumahi kia whai wāhi mai ki te tukanga, ā, ka kipakipa mātou i rātou kia rangona tonutia ō rātou reo.

Ko tāku i Te Pūkenga he tū hei toa kaha, pūmau tōnu mō ngā kaitukumahi. He wāhi tino whaitake tā rātou i roto i te pūnaha mātauranga ahumahinga, ā, i a mātou ka whakaumu, e whakatite anō i ngā whakaakoranga, me noho ko rātou tonu te tino pūtake o ngā mahi. He rite tonu tō rātou whaitake ki tērā o ngā kiatuku akoranga o mua, ā, pērā tonu i ngā ākonga he mea motuhake ia kaitukumahi. Kia kaua e whakarite kia kotahi anake te tauira mō te katoa. Me whai tātou i tētah tauira he ngāwari noa ki te whai haere,ki  te whakawhiti haere, tōna hanga hoki kia whai wāhi mai rātou ki te pūnaha VET e pai ana mō rātou me tā rātou pakihi,” te kī a Warwick Quinn, DCE Te Pūkenga mō te Haerenga me te Wheako Kaitukumahi.

Ka taitokohia a Warwick rāua ko Max e ngā kaiwhakarite mātanga ki te whakahaere i ngā hui awheawhe atu anō mō ngā kaitukumahi i Te Whanganui-a-Tara ā te marama o Hanuere 2021, ā, ko ngā mōhiohio ka kohikohia i ngā hui ka takoto hei taonga whakaaro mō te tukanga hoahoa ngātahi.